گزیده جلسه پرسش و پاسخ حجت الاسلام و المسلمین علوی

رزق و روزی مسئله‌ای است که در تمام ادبیات دنیا با عبارات مختلف مطرح است؛ که مثلا فلانی دستش باز است، شانش خوب است، روزی‌اش باز است؛ و تقریبا همه جوامع بشری با تجربه فهمیده‌اند که روزی حساب و کتاب مادی و عادی ندارد.

مسئله رزق از مقوله مرگ و زندگی است، اگر کسی توانست که نمی‌تواند  اختیار مرگش را در دست خودش بگیرد، می‌تواند ادعا کند که روزی‌اش هم در اختیار دارد.

این را باید دانست که روزی با سعی و تلاش و برنامه ریزی رابطه مستقیم ندارد! خیلی‌ها بوده‌اند که تلاش و برنامه‌ریزی کرده‌اند اما رزقشان بیشتر نشده‌ و بالعکس. این آیه شریفه که می‌فرماید و “اَن لیس لِلاِنسانِ الاّ ما سعیٰ” منظورش امور معنوی و اخروی است، نه رزق مادی.

نکته دیگر این است که فقر و دارایی امتحان الهی است، خدا بعضی را با پولدار شدن امتحان می‌کند و بعضی را با تنگ‌دستی. لزوما ثروت موجب خیر نیست، تاریخ نشان داده که پول اکثر انسان‌ها را به کفر رسانده است.

رزق دست خداست، اگر کسی این را فهمید به اوج عبودیت می‌رسد. البته این بدان معنی نیست که تلاش نکنیم، اتفاقا ما وظیفه داریم که برای کسب رزق حلال تلاش کنیم، اما بدانیم که تلاش نه کافی است و نه لزوما موثر، همچنین گفته‌اند طلب رزق باید به اجمال باشد، یعنی طوری باشد که انسان از عبادت، تفریح، رشد معنوی، خدمت به جامعه و سایر وظایفش عقب نیفتد. به عبارت دیگر کسی که توکلش به خدا باشد می‌فهمد که در هر شرایطی چقدر باید برای این امر وقت بگذارد.

منطق رزق و روزی قابل کشف نیست اما گزاره‌هایی از انبیا بیان شده است که رزق را افزایش می‌دهد که به بعضی‌ از آنها اشاره می‌کنیم:
استغفار (منظور لفظ نیست. استغفار به معنی انابه به سوی خدا، پشیمانی و جبران است. )
نیکی به پدر و مادر
انفاق
ترک اسراف