گزیده سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین علوی در جلسه چهل و چهارم شرح حدیث جنود عقل و جهل
حقیقت انسان عقل است. انسان به اندازه عقلش انسان است. اساس ایمان و
جوهره‌ی حقیقی دین و ابزار بهره‌مندی از همه چیز عقل است.
عوامل اکتسابی عقل:
بدنی و جسمی
روحی و اخلاقی
فکر و اندیشه: دانش، مطالعه، علم، تعلم و کارهای علمی عقل را فعال می‌کند.
عقل با فکر بیدار و شکوفا می‌شود. هر کس بیشتر فکر می‌کند عقلش فعال‌تر می‌شود. عقل با دانش، مطالعه و فکر تقویت می‌شود.
هر فعالیت ذهنی فکر نیست. فکر یک حرکت مستقیم است، حرکت رفت و برگشتی
نیست. فکر یک نوع تفکری است که ما را به سوی تصمیم درست، اقدام درست و دید
درست به هستی هدایت می‌کند.
پیامبر (ص): تَفکُّرُ ساعَهٍ خَیرٌ مِن قِیامِ لَیلَهٍ. یک ساعت تفکر از شب زنده داری بهتر است. چرا؟ چون عقل که اساس دین و واسطه‌ی ثواب و عقاب است با تفکر بیدار می شود. فکر بیدار ثمره دوام تفکر است
امیرالمؤمنین (ع): دَوامُ الفِکرِ و الحَذرِ یُؤمِنُ الزَّلَل؛ دوام فکر باعث می‌شود لغزش‌ها کم شود.
امیرالمؤمنین(ع) :لا تُخْلِ نفسَکَ مِن فِکرَهٍ تَزیدُکَ حِکمَهً؛ یک لحظه خودت را از فکر خالی نکن که هر لحظه فکر حکمت تو را زیاد می‌کند. یعنی پیوسته فکر کن!
یکی از عوامل بیداری فکر، انس با قرآن است. قرآن مکالمه‌ی خدا با عقل کل
عالم، پیامبر اکرم (ص) است. برای فهم قرآن ما نیازمند تفسیر اهل بیت(ع) هستیم. نهج البلاغه را نگویید نهج البلاغه بلکه بگویید نهج التعقل! این‌ها کتاب فکر است.
