گزیده سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین علوی در جلسه چهل و یکم شرح حدیث جنود عقل و جهل

قسمت دوم

انسانی که تکبر دارد به جایی نمی‌رسد. عامل ایجابی عقل، تواضع و فروتنی است. کسانی‌که دنیا طلب هستند عقلشان کار نمی‌کند. کسی که دنبال برتری و زیاد جمع کردن است مریضی حرص دارد.

باب عقل استماع و خوب شنیدن است. خدا نکند حرص مال کسی را بگیرد، هر چه بگوییم او نمی‌شنود و نمی‌فهمد. تا مزاج روحانی انسان تعدیل نشود عقل راهی برای شکوفایی ندارد.

امیرالمؤمنین(ع): مِن أحَبِّ عِبادِ اللّه ِ إلَیهِ عَبدا أعانَهُ اللّه ُ على نَفسِهِ… (خطبه ۸۷ نهج البلاغه)
محبوبترین بندگان خدا نزد او، بنده اى است که خداوند او را در غلبه بر نفْسش یارى رساند. ظلمت و جهل و تاریکی از نفس است. تا موقعی که تابع نفس هستی و دنبال خودت هستی علم به درد تو نمی‌خورد. اگر کسی می‌خواهد عاقل شود باید نفسش را زیر دست خودش قرار دهد.

پیامبراکرم(ص): تَعَلَّموا العِلمَ و تَعَلَّموا لِلعِلمِ السَّکِینَهَ و الوَقارَ…(الترغیب والترهیب : ۱/۱۱۴/۹)
علم را بیاموزید و براى آن، آرامش و وقار فراگیرید. سکینه و وقار یک چیز است. خداوند مومنین را به سکینه تأیید می‌کند، تأیید در اصطلاح دینی همان توفیق است. خداوند اگر بخواهد مومن را حمایت کند به او سکینه می‌دهد. سکینه عقل را شکوفا می‌کند. عقل که شکوفا شود انسان درست می‌بیند و درست عمل می‌کند.

برترین عالِم هستی علی بن ابی طالب(ع)است. ولی ایشان می‌فرماید: انا عبد من عبید محمد(ص) این جمله به خاطر سکینه است. به خاطر آرامش روانی است. این است که امیرالمومنین(ع)می‌شود هم پای رسول خدا!

اگر می‌خواهی عقل شکوفا شود عبودیت کسب کن! اگر کسی فهمید عبد است نه روزی که (دارایی) دارد تکبر می‌کند و نه روزی که ندارد ذلیل می‌شود. تکبر تو را فرعون می‌کند و ذلت برده‌ی فرعون! آرامش یک کلمه است و آن این‌که بفهمی خدا داری! متکفل رزق تو خداست! متکفل آبروی تو خداست! اگر چیزی بخواهد به تو برسد خدا باید برساند و او هم از تو جز بندگی چیزی نمی‌خواهد. تسلیم باش و آرام بگیر، این عبودیت است. فالله خیر حافظا و هو ارحم الراحمین!