گزیده سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین علوی در جلسه چهلم شرح حدیث جنود عقل و جهل

خداوند منعم است، نعمت می‌دهد و بنده به اندازه انعام الهی در نزد خدا کرامت دارد. هر نعمتی در نزد بشر، در منطق الهی نعمت نیست.

کمترین نعمت‌های دنیوی مال است و بالاترینش سلامتی است. اگر یک پله از حیوانیت کسی بالاتر آمد خدا به او عقل می‌دهد، اگر این عقل را درست استفاده
کرد و آدم شد دین دار می‌شود.

عقل در مقابل نفس است، هر چه نفس قوی تر باشد عقل ضعیف تر است.

عوامل تقویت عقل عبارتند از:
۱) سلامت جسمانی یا اعتدال جسمانی؛
کسی که خیلی حرارت دارد نمی تواند صبر کند، کسی که خیلی سرد است بی حال است، عقل سالم در بدن سالم است. پیری از عوامل تعدیل جسمانی است. جوانی یک نوع زمینه عدم اعتدال در عقل است.
۲) اعتدال روحی و روانی، اعتدال فطرت؛
الف) تزکیه مقدمه اعتدال عقل است.
ب) خلوت
سکوت، قلت کلام و خارج بودن از هیاهوها که ترجمه اش می‌کنیم به خلوت. فرصتی که در آن هیچ کاری نداشته باشی و فکر کنی چه‌کردی و کیستی و کجایی؟ این عقل را فعال می‌کند.

برای انسان در هنگام صحبت با خدا بهترین خلوت‌ها رقم می‌خورد.
نشستن پای منبر محل خلوت است، جایی است که انسان گوشش می‌شنود.

بعضی‌ها در قالب نماز شب به خلوت رسیدند، اگر کسی هفته ای یک شب بیداری
داشته باشد روحش زنده می‌ماند. اگر هر شب بیداری داشت به شکوفایی میرسد. راه خدا را شب باید رفت چون خلوت و ساکت است.

صمت و جوع و سهر و خلوت، ذکری به دوام/ ناتمامان جهان را کند این پنج تمام

کسی که خلوت را از دست بدهد ذره ای از استعداد هایش شکوفا نمی‌شود.
انواع خلوت عبارتند از:
خلوت لسانی و ظاهری: سکوت و کم شنیدن.
خلوت قلبی: آرامش، تشویش خاطر نداشتن
خلوت قالبی: به اندازه کار کردن