«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُستَقِيمَ»
ماهیت نعمت در آخر آن معلوم میشود که آیا نعمتِ حقیقی بوده و یا بلا بوده است. بلایی که موفق به شکر آن شوی و سختیاش را تحمل کنی، نعمت است «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی کَبَدٍ». نعمت و لطفی که ظرفیت آن را نداشته باشی و شکرش را به جا نیاوری، بلاست. «وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ»
صراط آن روش و سبکی است که اگر افراد آن را به کار گیرند، زندگانی برایشان نعمت است. یک سری اصول رفتاری که اگر رعایت شود، پیشامدهای پیش روی انسان را برایش به نعمت و خوشبختی مبدل میسازد و از آن بدبختی حاصل نمیشود.
بشر نگران سرنوشت خود است و دنبال این میگردد تا راهی پیدا کند که با پیمودن آن، خسارت کمتر و منافع بیشتر به دست آورد. انسان میفهمد که محتاج یک هدایت از آسمان است که او را به مسیر مستقیمی که هیچ باختی در آن نیست، هدایت کند. «الصِّرَاطَ الْمُستَقِيمَ» یعنی راهی که پندارهای شخصی در آن نیست.
در تفسیر امام حسن عسگری(ع) آمده است که ما را به مسیری ارشاد کن که قرب و دوستی تو در آن است و ما را به بهشت میرساند، آن مسیری که بشر را از پیروی از هوای نفسانی خود بازمیدارد. بزرگترین دشمن بشر، هوای نفس خودش هست. بنابر روایات، نقطه مقابل هدایت به «الصِّرَاطَ الْمُستَقِيمَ»، پیروی از هوای نفس است.
راههایی که غیر از راه مستقیم است، اول این که متعدد هستند، و دوم این که ثبات ندارند، اما «الصِّرَاطَ الْمُستَقِيمَ» یک راه است، کوتاهترین و مطمئنترین راه است و حتما ما را به مقصد میرساند.