مکارم اخلاق
گزیده بیانات حجت الاسلام و المسلمین علوی در جلسه حدیث‌خوانی مواعظ العددیة
شرح حدیث ۳۸۸۳ (قسمت اول)
امیرالمومنین(ع) فرمودند: ده خصلت از مکارم اخلاق است:
صدقُ النّاسِ و صِدقُ اللِّسانِ
صداقت با مردم و راستگویی زبان
صداقت یکی از مهم‌ترین راه‌های تقویت بنیه معنوی است. انسان اگر صداقت را شیوه رفتاری و عملی خود کند، بسیاری از رذائل اخلاقی او از بین خواهد رفت. کودکی که از خردسالی به صدق لسان تعلیم داده شود، اکثر مشکلاتش حل خواهد شد.
و تَرکُ الکَذِبِ
ترک دروغ
دروغ گویی ریشه رذائل است؛ بسیاری از بلاهایی که در تاریخ بر سر ما آمده است، به خاطر همین دروغگویی و جابجایی سخن رخ داده است.
و أداءُ الأَمانَةِ
پس دادن امانت
امانت داری روح انسانیت است. بسیاری از بدبختی‌ها در تاریخ به خاطر انسان هایی که با پول و طلا خیانت کردند به وجود آمده است
و صِلَةُ الرَّحِمِ
صله رحم
صله رحم در بعضی از روایات بعد از ایمان، بالاترین عمل گفته شده است. اگر صله رحم در جامعه اقامه بشود بسیاری از رذائل از بین می‌رود. اگر کسانی که در فامیل اعتباری پیدا می‌کنند نزدیکان خود را سرپرستی کنند، خیلی از جرم‌ها از بین می‌رود.
و إقراءُ الضَّیفِ
پذیرایی از مهمان
روابط انسانی، سازنده بسیاری از مسائل و رفع‌کننده موانع است؛ نبود صحیح این روابط، ویران‌کننده بسیاری از مسائل بین افراد است.
و إطعامُ السّائِلِ
غذا دادن به سائل
اجازه ندهید کسی که دستش خالی است، برای لقمه غذایش گرفتار باشد. اگر گرسنه‌ای را پیدا کردید، بدانید خدا خیلی به شما لطف کرده و آمده است که بلایی را ببرد یا رحمتی را بیاورد.
و المُکافَأَةُ عَلَی الصَّنائِعِ
پاداش متقابل به نیکو کاران
یعنی کار خوب دیگران را به نیکی جواب دهید تا نیکوکاری رواج پیدا کند. یکی از مهم‌ترین اثرات شکرگذاری حقیقی، تشویق شدن فرد به نیکوکاری است.
و الذِّمَمُ لِلمُصاحِبِ
خدمت کردن به همراهان
خدمت کردن، با معرفت بودن، همراه بودن با رفیق، پشتیبانی کردن و پایبندی به عهدها و پیمان‌ها از زیبایی‌های تعاملات انسانی و مکارم اخلاق است.
و رَأسُهُنُّ الحَیاءُ
اساسی تر از همه حیا است.
اصل حیا، عصمت و پاکی است. حیا دو قسم است، حیا با مردم و حیا با خدا. زیباترین رابطه یک عبد با خدای خودش، رابطه حیا است.
