اسرار بسیار بزرگی در لابه لای افعال عبادی ما نهفته است که توجه به آن در قبولی عبادت موثر است. رکوع انکسار و فقر است و به اندازه انکسار و عبودیت است که انسان تقرب پیدا میکند.
صاف کردن گردن:
از حضرت سوال شد این که در رکوع گردن خود را دراز میکنید یعنی چه؟ حضرت فرمود یعنی تسلیم محض پرودگار هستم حتی اگر گردن خود را در راهش فدا کنم. نماز تاویل بردار نیست، در نماز حقایق و اسراری است که اگر هزار شکل عبادت و نیایش به درگاه خدا بکنی، از آن به اندازه دورکعت نماز در نمیآید.
معارفی در علوم اهل بیت وجود دارد که با هیچ یک از علوم بشری قابل قیاس نیست. بشر حتی اگر در مناجات با خدا دستش از دامان اهل بیت کوتاه شود، چیزی دستگیرش نخواهد شد. «فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا» اگر مردم محاسن کلام ما را می دانستند، ما را پیروی خواهند کرد.
صلوات فرستادن؛
یکی از آداب رکوع و سجود، صلوات بر پیامبر(ص) هست. ابوبصیر از امام صادق(ع) پرسید آیا در نماز صلوات بفرستیم؟ حضرت پاسخ داد که رکوع و سجود محل تسبیح خداست.
صلوات هم تسبیح خداست. چرا که در قرآن آمده است درباره ملائکه عرش آمده است که «يُسَبِّحُونَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لَا يَفْتُرُونَ» صبح و شام خدا را تسبیح میکنند و سستی نمیورزند. یعنی لحظهای نیست که خدا را تسبیح نکنند. در آیه دیگری خداوند میفرمایند «إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ» ملائکه بر پیامبر صلوات میفرستند. پس فهمیده میشود که صلوات هم نوعی تسبیح خداست.
تمام نماز رکوع و سجود است. لذا میگویند به کودکان خود وضو و سجود و رکوع را کامل بیاموزید. فردی در زمان پیامبر(ص) به مسجد داخل شد و نماز خواند ولی رکوع و سجودش را کامل انجام نداد. پیامبر(ص) فرمود: «نَقَرَ كَنَقْرِ الْغُرَابِ» نمازش مانند نوک زدن کلاغ بر زمین بود؛ اگر این آدم بمیرد در حالی که همین گونه نماز میخواند، بر دین من نمرده است.