عامر شعبی می گوید که امیرالمومنین علیه السلام، نه کلام را فی البداهه گفتند که چشم بلاغت را از تعجب در آورد.

سه جمله در مناجات با خداست:

إلَهِي كَفَى بِي عِزّاً أَنْ أَكُونَ لَكَ عَبْداً
عزتی بیشتر از این برای من نیست که تو خدای منی

و كَفَى بِي فَخْراً أَنْ تَكُونَ لِي رَبّاً
بزرگترین افتخار این است که تو خدای منی

عزت چیزی است که انسان را بالا می برد و شکست ناپذیر می کند. با ذلت کردن در مقابل خداست که انسان عزیز می شود. «من کان لله کان الله له» اگر کسی بنده خدا شد، عالم از او فرمان می برد.

أنْتَ كَمَا أُحِبُّ فَاجْعَلْنِي كَمَا تُحِبُّ
تو همان خدایی همان خدایی هستی که من دوست دارم، پس مرا همانگونه قرار بده که تو دوست داری.

همه نیاز های ما با خدا رفع می شود. این سه جمله در مناجات، آداب دعا را می آموزد. دعا باید با اسم خدا شروع شود، تقدیس خدا و تمجید از او را داشته باشد، با ذلت همراه باشد و بعد درخواست و دعا مطرح گردد.

سه جمله در حکمت است:

قيمَةُ كُلِّ اِمْرِئٍ مَا يُحْسِنُهُ
ارزش هر انسانی به آن چیزی است که به او حُسن می بخشد.

ما یحسنه به چند معنی گفته شده است. به معرفت معنا شده است. به معنای مهارت هم معنا شده است؛ کارهای خوبی که انسان می تواند انجام بدهد. انسان ها ظرف مهارت ها و قابلیت ها هستند. اگر کسی هیچ قابلیتی نداشته باشد، قیمتی نخواهد داشت. معنای دیگری که گفته شده است، آن چیزی است که آن را دوست بدارد و نیکو شمارد.

قیمت هر کس یعنی آن چیزی که خود را با آن معامله می کند، اگر به آن بدهی، بنده تو شده است و به آن قیمت خود را برده خواهد کرد. انسان در مقابل دوست داشته هایش عبد است. اگر کسی قیمتش دنیا باشد، با دنیا خریده می شود، کس دیگری تمام دنیا را به او بدهی بنده نمی شود! چرا که دنیا را دوست نداشته و خود را با آن ارزش گذاری نمی کند

ما هَلَكَ اِمْرُؤٌ عَرَفَ قَدْرَهُ
انسان موقعی خود را هلاک می کند که قیمت خود را درست اندازه گیری نکند.

مال می رود و می آید، آن چیزی که یک بار بیشتر در این دنیا نخواهد بود انسان است، کسی که نفهمد ارزش او در این دنیا چقدر است باخته است. انسانی که نفهمد ارزشمندترین خواستگار او در این دنیا چه کسی است، ضرر خواهد کرد. بر اساس آیات قرآن خدا طالب انسان است.

و اَلْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه
عامل شناخت هر کسی زبان اوست.

زبان لرزان ترین عضو از زلزله های درونی ماست. اگر خشم کنیم لحنمان تغییر می کند. اگر در فشار باشیم، نحوه گفت و گوی ما عوض می شود. آدرس شناخت هر کسی زبان اوست. انسان را نه به مالش بشناسید و نه به منالش. آن چه را که انسان فردا خواهد کرد، همین امروز به زبان می آورد. زبان آیینه تمام نمای قلب ماست و کسی نمی تواند آن را کنترل کند، مگر این که سکوت کند. اگر می خواهی حقیقت وجودی تو به گونه ای دیگر شناخته شود، زبانت را اصلاح کن. در یک روایت آمده است ایمان خالص نمی شود الا این که زبان اصلاح شود.

سه جمله هم در آداب گفته شده است:

آداب یعنی اصول تعامل با امور؛ اصولی که انسان در انجام اموراتش به کار می برد. آداب صلاة یعنی آن اموری که اگر در نماز به کار گرفته شود، نماز را بالا می برد.

امْنُنْ عَلَى مَنْ شِئْتَ تَكُنْ أَمِيرَهُ
می خواهی بر کسی امیر شوی، به او هدیه بده.

هدیه ی یک نفر دنیا است، هدیه ی یک نفر محبت است. هیچ کسی در مقابل ضربه محبت تاب مقاومت ندارد. «الإنسانُ عَبیدُ الإحسان» معنای معکوس یعنی این که کسانی که با شما مشکل دارند کسانی هستند که مدتی است کنار شما بوده اند و شما به آن ها محبت نکرده اید.

و اِحْتَجْ إِلَى مَنْ شِئْتَ تَكُنْ أَسِيرَهُ
اگر از کسی درخواست کردی، اسیر او شده ا

لذا فقط از کسی درخواست کنید که می خواهید اسیر او شوید.

و اِسْتَغْنِ عَمَّنْ شِئْتَ تَكُنْ نَظِيرَهُ
اگر از کسی بی نیاز شدید، هم سطح او هستید.

ما را در فضای مجازی دنبال کنید
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت برای موسسه لسان صدق محفوظ است